Εικ. 1. Ηφαιστία, ιερό της αρχαϊκής ακρόπολης: η αίθουσα με τα θρανία μετά το τέλος των ανασκαφών του 2023.
Μετά την ολοκλήρωση των ανασκαφών της βυζαντινής βασιλικής, η Ιταλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών (ΙΑΣΑ) σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Foggia (Unifg) συνέχισε και ολοκλήρωσε την ανασκαφή της αίθουσας με τα θρανία μερικώς ανασκαμμένη από τον Luigi Beschi το διάστημα 1979-1981.
Εικ. 2. Τα μέλη της αποστολής στην αίθουσα με τα θρανία:
από αριστερά προς τα δεξιά, Ιωάννης Μπίτης (SAIA), Silvia Alfano (SAIA), Carolina Muscas (SAIA),Chiara Mendolia (SAIA),
Riccardo Di Cesare (Πανεπιστήμιο της Foggia - SAIA, διευθυντής αποστολής), Germano Sarcone (Scuola Normale Superiore, Pisa - Πανεπιστήμιο της Foggia)
Το κτήριο χρονολογείται στον 7ο αιώνα π.Χ. και η αίθουσα, εκτός των θρανίων, διαθέτει στο βάθος ένα είδος βάθρου καθώς και ένα άδυτο. Κάτω από το δάπεδό της βρέθηκαν δύο αποθηκευτικοί πίθοι, τελετουργικές αποθέσεις θεμελίωσης που περιείχαν όστρακα, σπασμένα εγχειρίδια, οστά ζώων, ένας λίθινος φαλλός και ένα όρυγμα γεμάτο με συμποσιακά σκεύη: μεγάλα αγγεία ανάμειξης κρασιού με τα υποστατά (στηρίγματα), αμφορείς, αγγεία έκχυσης και κύπελλα. Ορισμένα όστρακα, χαρακτηριστικά της Λήμνου, ήταν διακοσμημένα με γεωμετρικά μοτίβα, σκηνές μάχης και γαμήλιες πομπές. Η συνέχιση των ανασκαφών το 2024 θα επιτρέψει να προσδιοριστεί η λειτουργία αυτού του μοναδικού κτηρίου, το οποίο φιλοξενούσε συναθροίσεις πενήντα περίπου ατόμων, και να κατανοηθεί καλύτερα η ιστορία και ο αρχαιολογικός πλούτος της Ηφαιστίας από τα πρώτα ίχνη κατοίκησης μέχρι την εγκατάλειψή της.
Εικ. 3. Θραύσμα υποστατού με γραπτή διακόσμηση, 7ος αιώνας π.Χ. (σχέδιο Germano Sarcone)
Η έρευνα διεξάγεται με την άδεια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου και με την υποστήριξη του Ιταλικού Υπουργείου Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας (MAECI).
Εικ. 4. Θραύσματα μεγάλου αγγείου ανάμειξης κρασιού (δίνος), διαμέτρου 65 cm, με σκηνή μάχης.
Εικ. 5. Μελέτη υλικού στα εργαστήρια της ΙΑΣΑ στην Πολιόχνη:
από αριστερά προς τα δεξιά, Carolina Muscas (SAIA), Germano Sarcone (Scuola Normale Superiore - Πανεπιστήμιο της Foggia),
Giacomo Fadelli (Πανεπιστήμιο της Verona).