Εικ. 1 - Η χερσόνησος της Ηφαιστίας από το ντρον
ΟΙ ΕΝΑΛΙΕΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΣΤΗ ΛΗΜΝΟ
Τον Μάιο, η ΙΑΣΑ, η Soprintendenza Nazionale per il Patrimonio Culturale Subacqueo (SN-SUB) και το Istituto Centrale per il Restauro ICR, στο πλαίσιο συνεργασίας με την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου, ολοκλήρωσαν το τριετές πρόγραμμα ενάλιας αρχαιολογικής έρευνας.
Εικ. 2 - Η υποβρύχια ερευνητική αποστολή στη Λήμνο
Πραγματοποιήθηκαν υποβρύχιες έρευνες, οι οποίες επέτρεψαν τον εντοπισμό και την τεκμηρίωση ναυαγίων με φορτία αμφορέων. Οι έρευνες εστίασαν στις περιοχές: Χερσόνησο του Φακού, Όρμο Κοντιά, Αγία Ευφημία, Αγία Παρασκευή, Νησίδα Τηγάνι, Όρμο της Πολιόχνης και Ακρωτήριο Τριγιές, Παλαιόκαστρο, Πλάκα και Άγιο Χαράλαμπο, Όρμο Πλατέως και Ακροτήριο Μούρτζεφλο.
Εικ. 3 - Η υποβρύχια ερευνητική αποστολή στη Λήμνο
Στις εργασίες πεδίου συμμετείχαν οι Barbara Davidde (ICR), συνδιευθύντρια της Αρχαιολογικής Αποστολής, Salvatore Medaglia, Giovanna Bucci και Marco Ciabattoni (ICR), Alberto Nicolé, (Πανεπιστήμιο Padova), Gianpaolo Colucci και Petra Bianca Ferrari (L'Anfora Society). Για την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων, η Σταυρούλα Βραχιονίδου, συνδιευθύντρια της Αρχαιολογικής Αποστολής και Προϊσταμένη του Γραφείου Βόρειας Ελλάδας, ο Αλέξανδρος Τούρτας, ο Σπύρος Μουρέας, ο Θεοτόκης Θεοδούλου, ο Γιώργος Τσιμπούκης, η Χρήσα Φουσέκη, η Ειρήνη Μάλλιου και η Στέλλα Αργύρη. Από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου, ο Προϊστάμενος Παύλος Τριανταφυλλίδης, η Στέλλα Ποιμενίδου και η Μαρή Μάλαμα. Από την ΙΑΣΑ ο Carlo De Domenico (Πανεπιστήμιο Siena-ΙΑΣΑ).
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΗΦΑΙΣΤΙΑ
Από τις 17 Ιουνίου έως τις 13 Αυγούστου, η Αρχαιολογική Αποστολή της ΙΑΣΑ στην Ηφαιστία, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου και το Πανεπιστήμιο της Foggia, ολοκλήρωσε τις έρευνες που είχαν προγραμματιστεί για το τελευταίο έτος του πενταετούς προγράμματος, όπως αυτό είχε συμφωνηθεί με το Υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδας.
Η EΡΕΥΝΑ ΣΤΗ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Η έρευνα στη νοτιοανατολική περιοχή της Ηφαιστίας, υπό τη διεύθυνση του Emanuele Papi, Διευθυντή της ΙΑΣΑ, και του Carlo De Domenico (Πανεπιστήμιο Siena-ΙΑΣΑ), διεξήχθη κατά τους μήνες Ιούνιο - Ιούλιο και επικεντρώθηκε στη μελέτη της στρωματογραφίας της περιοχής έρευνας κατά την τελευταία πενταετία, με κριτήριο τη χρήση, τις περιόδους και τις οικοδομικές φάσεις. Συνεχίστηκε στις αποθήκες της έδρας της Αποστολής στην Πολιόχνη η τεκμηρίωση, η αποτύπωση και η μελέτη του υλικού της κεραμικής και των μετάλλινων, με στόχο την τελική δημοσίευση της ανασκαφής. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε η ανθρωπολογική μελέτη του υλικού από τους τάφους, της μεσοβυζαντινής εκκλησίας που χτίστηκε μεταξύ του 9ου και 10ου αιώνα μ.Χ.
Με σκοπό μια νέα δημοσίευση, ξεκίνησε η μελέτη των κτερισμάτων των καύσεων της νεκρόπολης της Ηφαιστίας (8ος-7ος αι. π.Χ.), που είχε αρχικά δημοσιευθεί το 1942 από τον Domenico Mustilli. Το ίδιο έγινε και για το υλικό των ανασκαφών του Luigi Beschi από το Ιερό των Καβείρων στη Χλόη, που παραμένει αδημοσίευτο.
Εικ. 4 - Η αρχαιολογική αποστολή της ΙΑΣΑ στην Ηφαιστία
Στην αποστολή αυτή συμμετείχαν οι Andrea Morabito, Alessandro Sensi, Alessandro Minola, Carolina Muscas (Σπουδαστές ΙΑΣΑ), Alfredo Coppa (Πανεπιστήμιο Ρώμης – Sapienza), Alessio Galli (Scuola Normale Superiore, Pisa), Martina Derada (Πανεπιστήμιο Pavia), Chiara Mendolia (Πανεπιστήμιο Ρώμης – Sapienza), Rossana Valente (Πανεπιστήμιο Roma Tre), Daniele Zumerle (Πανεπιστήμιο Padova).
Εργασίες αποκατάστασης και στερέωσης, με επικεφαλής τον Ιωάννη Μπίτη (ΙΑΣΑ), πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή των τειχών του Ισθμού της Ηφαιστίας και στο Ιερό της Αρχαϊκής Ακρόπολης.
Η ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΤΗΣ ΑΡΧΑΪΚΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ
Η αποστολή του Πανεπιστημίου της Foggia και της ΙΑΣΑ στο Ιερό της Αρχαϊκής Ακρόπολης, υπό τη διεύθυνση των Riccardo Di Cesare και Germano Sarcone, έλαβε χώρα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο στις αποθήκες και τα εργαστήρια της ΙΑΣΑ στην Πολιόχνη, με σκοπό την ολοκλήρωση της μελέτης του υλικού από τις ανασκαφές στο Ιερό, που διεξήγαγε ο Luigi Beschi μεταξύ του 1978 και του 1984, ενόψει της τελικής δημοσίευσης του συγκροτήματος. Η αποστολή ανέλυσε, ταξινόμησε, σχεδίασε και φωτογράφισε χιλιάδες αντικείμενα ενώ παράλληλα συνέχισε τη μελέτη των οικοδομικών φάσεων και της στρωματογραφίας του συγκροτήματος, συσχετίζοντάς την με το υλικό και τις πληροφορίες που προέκυψαν από τις ανασκαφικές εκθέσεις και τα ημερολόγια.
Εικ. 5 - Η αρχαιολογική αποστολή του Πανεπιστημίου της Foggia και της ΙΑΣΑ στην Ηφαιστία
Στην έρευνα συμμετείχαν οι Emanuele Papi (Διευθυντής της ΙΑΣΑ), Riccardo Di Cesare και Germano Sarcone (Πανεπιστήμιο Foggia-ΙΑΣΑ), Giacomo Fadelli (Πανεπιστήμιο Verona - Ghent), Ιωάννης Μπίτης (ΙΑΣΑ), Silvia Alfano, Andrea Bianco Dolino, Maddalena Capoferri, Emanuele Musa, Carolina Muscas (Σπουδαστές ΙΑΣΑ), Ilaria Cirulli και Caterina Martino (φοιτήτριες Πανεπιστημίων Bari και Foggia αντίστοιχα).
ΟΙ ΕΡΕΥΝΕΣ ΣΤΟ ΙΕΡΟ ΤΩΝ KΑΒΕΙΡΩΝ ΣΤΗ ΧΛΟΗ
Η αρχαιολογική αποστολή για τη μελέτη του υλικού του Καβειρίου υπό τη διεύθυνση της Maria Chiara Monaco (Πανεπιστήμιο Basilicata), στην οποία συμμετείχαν οι Fabio Donnici και Linda Parisi (Πανεπιστήμιο Basilicata), πραγματοποιήθηκε μεταξύ 11 και 31 Αυγούστου. Οι εργασίες περιελάμβαναν την καταγραφή, την καταλογογράφηση, την αρχειοθέτηση και τη συνολική επανεξέταση του υλικού της κεραμικής ενόψει της επικείμενης δημοσίευσης, καθώς και τη μελέτη των χάλκινων αντικειμένων που θα παρουσιαστούν στο XXII Διεθνές Συνέδριο για τα Χάλκινα που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα τον ερχόμενο Οκτώβριο.
Εικ. 6 - Η αρχαιολογική αποστολή του Πανεπιστημίου της Basilicata στη Χλόη
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤHΝ ΔΗΜΑΡΧΟ ΤΗΣ ΛΗΜΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΠΙΤΙΜΟ ΠΡΟΞΕΝΟ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΑΣ ΣΤΟ ΝΗΣΙ
Κατά τη διάρκεια της θερινής ερευνητικής αποστολής, ο Διευθυντής Emanuele Papi, μαζί με τον Υπεύθυνο Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων Carlo De Domenico, συναντήθηκαν με τη νέα δήμαρχο της Λήμνου, Ελεονώρα Γεώργα, στο δημαρχείο της Μύρινας, παρουσία του επίτιμου προξένου της Ιταλίας στο νησί, Κωνσταντίνου Δώρα, όπου είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τις δραστηριότητες της Ιταλικής Σχολής, η παρουσία της οποίας στο νησί συμπληρώνει φέτος 99 χρόνια.
Εικ. 7 - Επίσημη επίσκεψη της ΙΑΣΑ στο Δημαρχείο της Μύρινας